FRANCHISE LÀ GÌ?

Bạn cần tìm hiểu trước fanchise là gì nếu đang có ý định kinh doanh F&B. Đây là mô hình kinh doanh phổ biến rộng rãi trong những năm gần đây. Cùng khám phá các hình thức franchise đặc trưng hiện nay và các thương hiệu franchise tại việt Nam qua bài viết dưới đây:

I. Franchise là gì?

Có thể hiểu franchise là nhượng quyền kinh doanh, là thuật ngữ mà các nhà đầu tư gần đây thường nhắc đến khá nhiều qua phương thức kinh doanh của mình.

Đây là một mô hình kinh doanh cho phép các cá nhân, tổ chức chính thức được bán hàng hóa/dịch vụ của một doanh nghiệp, công ty của họ tại một khu vực cụ thể. Franchise được đoán trước là một trong những xu hướng tự do kinh doanh ở tương lai.

Franchiser (DN nhượng quyền thương hiệu) cho phép franchisee (DN mua thương hiệu) sử dụng sản xuất hay dịch vụ trên chính thương hiệu của họ. Thay vào đó, doanh nghiệp mua thương hiệu phải trả cho bên bán một khoản chi phí sử dụng bản quyền hoặc chiết khấu phần trăm doanh thu trong khoảng thời gian do hai bên đã thỏa thuận. Như thường lệ, các chi phí đầu tư cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực do bên mua thương hiệu đảm nhận và doanh nghiệp bán franchise chỉ chuyển giao mô hình kinh doanh, hỗ trợ về quảng bá, thương hiệu,…

Bên nhượng quyền được yêu cầu phải đảm bảo cung cấp đủ, đúng và hỗ trợ bên nhận nhượng quyền. Ngược lại, bên nhận nhượng quyền đảm bảo tiến hành thực hiện đúng khuôn mẫu, quy trình kinh doanh và cách thức kinh doanh của bên nhượng quyền cung cấp.

II. Các loại hình franchise hiện nay:

1. Management  Franchise (nhượng quyền có tham gia quản lý):

Trong nhượng quyền có tham gia quản lý, bên nhượng quyền hỗ trợ cung cấp người quản lý điều hành doanh nghiệp ngoài việc chuyển nhượng sở hữu mô hình, thương hiệu và công thức kinh doanh.

2. Full Business Format Franchise (Nhượng quyền kinh doanh toàn diện):

Nhượng quyển kinh doanh toàn diện mang tính hoàn thiện hơn với yêu cầu từ các bên. Bên phía nhượng quyền chia sẻ và chuyển nhượng tối thiểu bốn loại sản phẩm cơ bản gồm:

• Hệ thống: mô hình, chiến lược, quy trình vận hành được chuẩn hóa, cẩm nang điều hành, huấn luyện, tư vấn và hỗ trợ khai trương, chính sách quản lý, kiểm soát, hỗ trợ quảng cáo, tiếp thị.
• Bí quyết kinh doanh, công nghệ sản xuất.
• Sản phẩm và dịch vụ.
• Hệ thống thương hiệu.

Bên nhận nhượng quyền có trách nhiệm thanh toán cho bên nhượng quyền 2 khoản phí cơ bản bao gồm phí nhượng quyền ban đầu (up front fee), phí hoạt động (royalty fee) và thường được tính theo doanh số bán định kì.

3. Non – Business Format Franchise (Nhượng quyền mô hình kinh doanh không toàn diện):

Nhượng quyền mô hình kinh doanh không toàn diện mang nguyên tắc thoải mái, lỏng lẻo hơn, bao gồm các trường hợp phổ biến dưới đây:

• Product Distribution Franchise: Nhượng quyền phân phối sản phẩm, dịch vụ.
• Marketing Franchise: Nhượng quyền công thức sản xuất sản phẩm và tiếp thị.
• Brand Franchise/Trademark License: Nhượng quyền thương hiệu.
• Kinh doanh khách sạn nhà hàng nhượng quyền thương hiệu tại Việt Nam.

Franchising trong lĩnh vực khách sạn, nhà hàng tại nước ta đang ngày càng rộng rãi và nhận được sự quan tâm đặc biệt từ nhiều chủ đầu tư. Dưới đây là danh sách bảy thương hiệu nhượng quyền nổi tiếng ở Việt Nam:

• KFC: Nổi tiếng khắp thế giới nhờ gà rán, hiện nay đã có mặt trên 118 nước khác nhau, chiếm khoảng ½ thị trường thức ăn nhanh (fast food) trên toàn cầu với số lượng tổng cộng hơn 14.000 cửa hàng. Chi phí chuyển nhượng thương hiệu cho KFC tầm 1.300.000 – 2.500.000 USD.
• Pizza Hut: Thuộc tập đoàn Yum! Pizza, ở Mỹ hiện có hơn 6000 nhà hàng và với hơn 16.000 địa điểm cửa hàng trên hơn 100 quốc gia và các vùng lãnh thổ khác nhau trên toàn cầu. Chi phí nhượng quyền cho Pizza Hut từ 300.000 – 2.200.000 USD.
• Kichi Kichi: Chuỗi nhà hàng chuyên về buffet lẩu ở Việt Nam, phục vụ theo hình thức băng chuyên hiện đại. Với giá cố định, một khách hàng được quyền thưởng thức gần 100 sản phẩm. Chi phí nhượng quyền cho Kichi Kichi là 300.000 USD.
• Jollibee: Là tập đoàn fast food lớn nhất châu Á. Jollibee hiện đã có hơn 100 cửa hàng tại Việt Nam. Chi phí nhượng quyền cho Jollibee là       250.000 – 300.000 USD.
• Lotteria: Gia nhập thị trường Việt Nam vào năm 1998, là đối thủ của KFC. Chi phí nhượng quyền kinh doanh của Lotteria là 250.000 USD.
• Domio’s Pizza: Là chuỗi nhà hàng lớn thứ hai tại Mỹ sau Pizza Hut. Nhưng lớn nhất toàn cầu với số lượng nhà hàng thành viên là 12.000 và nhượng quyền tại hơn 80 nước. Chi phí nhượng quyền tối thiều là 250.000 USD.
• Burger King: Chi phí nhượng quyền cho Burger King tầm 50.000 – 300.000 USD.